1.1 Wat is de uitvoeringsagenda?
Voor u ligt de eerste editie van de uitvoeringsagenda voor de provinciale structuurvisie.
De provincie Zuid-Holland heeft de ‘Visie op Zuid-Holland’ opgesteld, waarin de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van Zuid-Holland wordt gepresenteerd op weg naar 2020, met een doorkijk naar 2040. De kern van deze visie is het versterken van samenhang, herkenbaarheid en diversiteit binnen Zuid-Holland. Dit draagt bij aan een goede kwaliteit van leven en een sterke economische concurrentiepositie. Duurzame ontwikkeling en klimaatbestendigheid zijn belangrijke pijlers van het provinciale ruimtelijk beleid voor de toekomst.
In de structuurvisie heeft de provincie Zuid-Holland haar doelstellingen en provinciale belangen beschreven. Doelstellingen die alleen gehaald kunnen worden als instrumenten, programma’s en projecten in onderlinge samenhang worden uitgevoerd.
De (nieuwe) Wet ruimtelijke ordening
De Wet ruimtelijke ordening vraagt provincies hun ruimtelijk beleid in een structuurvisie vast te leggen. De wet schrijft tevens voor aandacht te besteden aan de wijze waarop de in de visie genoemde voornemens worden gerealiseerd. De uitvoeringsagenda structuurvisie voorziet in deze verplichting. De uitvoering van de provinciale belangen staan hierin centraal. |
Samenhang
In de huidige praktijk van de ruimtelijke ontwikkeling worden er vanuit het provinciale beleid talloze, meest sectorale programma's en projecten uitgevoerd. Deze uitvoeringsagenda gaat de programmering van deze bestaande uitvoeringsstromen niet over doen. De agenda brengt wel de meest relevante uitvoeringsactiviteiten in beeld met als doel vanuit het daarmee gecreëerde overzicht invloed te kunnen uitoefenen op de samenhang van de diverse programma's en projecten. Daarmee worden de in de visie genoemde doelen en kwaliteiten dichterbij gebracht.
Samenwerking
Daarnaast is in de structuurvisie te lezen dat er weinig doelen zijn die door maar één partij worden uitgevoerd. Er is veel samenwerking tussen partijen nodig om de visie uiteindelijk te kunnen realiseren. Deze uitvoeringsagenda is dan ook gericht op het indien nodig maken van aanvullende uitvoeringsafspraken met de bestuurlijk en maatschappelijke partijen. Het gaat dan letterlijk om het agenderen van de uitvoeringsactiviteiten, waarbij de provinciale belangen centraal staan. De provincie nodigt anderen uit hun agendapunten op tafel te leggen om vervolgens tot afspraken te komen.
Gaat dit over bezuinigingen?
Alle overheden krijgen de komende tijd te maken met krimpende budgetten als gevolg van bezuinigingen. In deze uitvoeringsagenda zijn geen voorstellen opgenomen voor prioritering en/of herschikkingen ten opzichte van de bestaande begroting. Deze prioritering is op termijn waarschijnlijk wel aan de orde. Het overzicht van de diverse uitvoeringsstromen en de focus op de samenhang in de ruimtelijke opgaven in deze uitvoeringsagenda zijn een hulpmiddel bij de komende budgettaire afwegingen. De provincie wil deze afwegingen in overleg met de externe partners maken en daartoe het gesprek openen. |
Het creëren van samenhang vanuit overzicht en het agenderen ten behoeve van samenwerking staan aldus centraal in deze 'Uitvoeringsagenda structuurvisie Zuid-Holland'. Dus geen uitvoeringsprogramma, maar een agenda.
De uitvoeringsagenda is in april 2010 in zijn geheel door Gedeputeerde Staten vastgesteld en in juli door Provinciale Staten voorzover het betreft de hoofdstukken 1 tot en met 5.
De uitvoeringsagenda wordt jaarlijks geactualiseerd. Dit gebeurt tegelijkertijd met de herziening van de structuurvisie. Op termijn is wellicht ook een koppeling aan het begrotingsproces gewenst.
Leeswijzer uitvoeringsagenda
In hoofdstuk 1 wordt uitgelegd hoe deze uitvoeringsagenda werkt. In hoofdstuk 2 wordt de uitvoeringsstrategie uitgewerkt en wordt voor de hoofdopgaven van de structuurvisie een overzicht van programma's en projecten geboden. Daarnaast worden de bovenregionale opgaven beschreven. Hoofdstuk 3 beschrijft de beleidsagenda, de onderzoeksagenda en een voorstel voor de monitor. In hoofdstuk 4 wordt een toelichting gegeven op de agenda’s. In hoofdstuk 5 worden de investeringen voor de ontwikkelopgaven van de structuurvisie in beeld gebracht.
In de bijlagen is een uitwerking van de hoofdopgaven voor de acht regio's opgenomen. Dit mondt uit in de provinciale agenda's voor de regio's. De regio's zijn Holland-Rijnland, Haaglanden, Rotterdam, Drechtsteden, Hoeksche Waard, Goeree-Overflakkee, Alblasserwaard-Vijfheerenlanden en Midden-Holland. Als laatste wordt een voorbeeld voor de monitor gegeven. |
1.2 Hoe werkt het met de uitvoeringsagenda?
Om slagvaardig uitvoering te geven aan de doelen van de structuurvisie wil de provincie concrete uitvoeringsafspraken maken met het Rijk en met de acht regio’s. De afspraken met het Rijk worden gemaakt in de gebiedsagenda's, behorende bij het bestuurlijk overleg MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport).
Gebiedsagenda MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport)
Het Rijk en de regio’s in Nederland hebben besloten om samen te werken aan gebiedsagenda’s. Voor heel Nederland worden acht gebiedsagenda’s opgesteld. De gebiedsagenda’s schetsen het door Rijk en regio gedeelde beeld over de ruimtelijke ontwikkelingsrichting van een landsdeel en definiëren de belangrijkste gezamenlijke ruimtelijke opgaven op het terrein van wonen, werken, bedrijvigheid, mobiliteit, water en natuur en landschap. De gebiedsagenda beschrijft de onderwerpen waar Rijk en regio afspraken over kunnen maken. De afspraken kunnen leiden tot verkenningen, plannen en de realisatie van investeringsprojecten in het kader van het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). Tweemaal per jaar vindt bestuurlijk overleg plaats tussen het Rijk en de regio’s waarin nadere afspraken worden gemaakt. De uitvoeringsagenda structuurvisie Zuid-Holland vormt vanaf volgend jaar de provinciale bouwsteen voor de gebiedsagenda Zuid-Holland.
Provinciale agenda’s voor de regio’s
De provincie nodigt de regio’s graag uit om nadere uitvoeringsafspraken te maken. Ten behoeve van het overleg met de regio’s is in hoofdstuk 4 een agendavoorstel opgenomen en zijn in de bijlagen acht regionale uitwerkingen gemaakt. Deze bestaan uit een beschrijving van de ambities en opgaven, een overzicht van programma’s en projecten en een indicatie van de gewenste ruimtelijke samenhang. De regio’s worden uitgenodigd om eventuele aanvullende onderwerpen voor dit overleg te agenderen. De uitvoeringsafspraken zijn er vooral op gericht om de samenhang en regionale afstemming te verbeteren en om af te spreken wie daaraan welke bijdrage kan leveren. De uitvoeringsafspraken zullen worden opgenomen en vastgelegd in een volgende versie van deze uitvoeringsagenda.
Integrale Ruitelijke Projecten
De Integrale Ruimtelijke Projecten (IRP’s) blijven in hun huidige vorm functioneren. Zij betreffen dikwijls regio-overschrijdende opgaven. Het overleg met de afzonderlijke regio’s zal in dat geval niet leiden tot andere afspraken. Daar waar in één regio meerdere IRP's voorkomen zijn met de regio afspraken te maken over de relaties tussen de IRP's en/of met de omgeving van de IRP's.
De provincie heeft een regisserende rol bij de volgende zeven Integrale Ruimtelijke Projecten (IRP's): |
- Zuidplaspolder
- Delflandse Kust;
- Integrale ontwikkeling Delft Schiedam (IODS);
- As Leiden Katwijk
|
- Project Mainport Rotterdam (PMR);
- Oude Rijnzone
- Hof van Delfland
|
Tabel 1.1 Overzicht IRP’s
1.3 Overzichtskaart uitvoeringsagenda
Op kaart 1.1 is een samenvattend overzicht opgenomen van deze uitvoeringsagenda.
Op deze kaart staan het Zuidvleugelnet en de Zuidvleugelgroenstructuur centraal als de twee ruimtelijke structuren waarmee de provincie de samenhang in de ruimtelijke ontwikkeling van Zuid-Holland wil versterken. Ook zijn de integrale ruimtelijke projecten (IRP's) opgenomen . De aanduiding van de acht regio’s geeft aan op welk schaalniveau de provincie nadere afspraken wil maken met gemeenten om de bovengemeentelijke samenhang te versterken. Tot slot zijn de gebieden benoemd waarvoor gebiedsprofielen worden opgesteld ten behoeve van het sturen op ruimtelijke kwaliteit.
Kaart 1.1 Overzicht uitvoeringsagenda